انتقال گناهان مقتول به قاتل

إِنِّی أُرِیدُ أَن تَبُوءَ بِإِثْمِی وَإِثْمِکَ فَتَکُونَ مِنْ أَصْحَابِ النَّارِ وَذَلِکَ جَزَاءُ الظَّالِمِینَ

سوره المائده آیه 29

ترجمه آیه: من می خواهم به گناه کشتن من و گناه خودت [که سبب مردود شدن کار نیکت بود، به پیشگاه خدا] بازگردی و در نتیجه از دوزخیان باشی؛ و این است پاداش ستمکاران.

نکات و توضیحات: در آیه 93 سوره النساء آمده است : « و هرکس مؤمنی را به عمد بکشد (وآن را حلال شمرد) کیفر او جهنم است که جاودانه در آن باشد، و خداوند بر او خشم گیرد و لعنتش کند (او را از رحمت خود دور سازد)و برای او عذابی بزرگ فراهم نماید. از امام باقر (علیه السلام) در ذیل این آیه روایت شده است: « هر کس که مؤمنی را بکشد، خداوند تمام گناهان مقتول را به گردن قاتل می افکند و مقتول را از گناه پاک می کند» .در حدیثی از پیامبر(ص) نقل شده است: « از بین رفتن دنیا در پیشگاه خداوند ، از کشتن یک فرد مسلمان کوچکتر است.»

منابع

* قرآن حکیم همراه با ترجمه و شرح آیات منتخب (ترجمه  آیت الله مشکینی ، ناشر مرکز طبع و نشر قرآن جمهوری اسلامی ایران)

 * نرم افزار قرآنی بشارت 2.0(محصول شرکت پرنیان پردازش پارس www.parnianportal.com)

توسل؛ حقیقتی از متن قرآن

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَابْتَغُوا إِلَیْهِ الْوَسِیلَةَ وَجَاهِدُوا فِی سَبِیلِهِ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ  

سوره المائده آیه 35

ترجمه آیه: ای اهل ایمان! از خدا پروا کنید و دست آویز و وسیله ای [از ایمان، عمل صالح و آبروی مقرّبان درگاهش] برای تقرّب به سوی او بجویید؛ و در راه او جهاد کنید تا رستگار شوید.

نکات و توضیحات: توسل یه معنای تقرب جستن یا نزدیک شدن به چیزی از روی علاقه و رغبت است. بنابراین،«وسیله» در این آیه معنی بسیار وسیعی دارد و شامل هر کار و هر چیزی می شودکه با عث نزدیک شدن به پیشگاه مقدس پروردگار می گردد؛ چنان که در روایتی از امیرالمؤمنین (علیه السلام) «ایمان به خدا و پیامبر(ص) ، جهاد در راه خدا، کلمه اخلاص(لا اله الا الله)، نماز، زکات، روزه ماه رمضان، حج، صله رحم، صدقه آشکار و پنهان وهمه کارهای نیک» ، وسیله بر شمرده شده و توسل به آنها لازم شمرده شده است. از آیات قرآن و روایات معصومین(ع) به خوبی استفاده می شود که وسیله قرار دادن مقام انسان صالحی در پیشگاه خدا و و طلب چیزی از خداوند به خاطر او، به هیچ وجه ممنوع نیست و با توحید منافات ندارد؛ چنان که در روایتی می خوانیم : « به وسیله امام به خدا نزدیک شوید ».

منابع:

* قرآن حکیم همراه با ترجمه و شرح آیات منتخب (ترجمه  آیت الله مشکینی ، ناشر مرکز طبع و نشر قرآن جمهوری اسلامی ایران)

 * نرم افزار قرآنی بشارت 2.0(محصول شرکت پرنیان پردازش پارس www.parnianportal.com)

خدا فقط از پرهیزکاران می پذیرد!

وَاتْلُ عَلَیْهِمْ نَبَأَ ابْنَیْ آدَمَ بِالْحَقِّ إِذْ قَرَّبَا قُرْبَانًا فَتُقُبِّلَ مِنْ أَحَدِهِمَا وَلَمْ یُتَقَبَّلْ مِنَ الْآخَرِ قَالَ لَأَقْتُلَنَّکَ قَالَ إِنَّمَا یَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِینَ  ... ... ... فَأَصْبَحَ مِنَ النَّادِمِینَ                                       

سوره المائده آیات 27 الی 31

ترجمه آیات: و داستان دو پسر آدم را [که سراسر پند و عبرت است] به درستی و راستی بر آنان بخوان، هنگامی که هر دو نفر با انجام کار نیکی به پروردگار تقرّب جستند، پس از یکی پذیرفته شد، و از دیگری پذیرفته نشد. [برادری که عملش پذیرفته نشد از روی حسد و خودخواهی به برادرش] گفت: بی تردید تو را می کشم. [او] گفت: خدا فقط از پرهیزکاران می پذیرد. * مسلماً اگر تو برای کشتن من دستت را دراز کنی، من برای کشتن تو دستم را دراز نمی کنم؛ زیرا از خدا پروردگار جهانیان می ترسم. * من می خواهم به گناه کشتن من و گناه خودت [که سبب مردود شدن کار نیکت بود، به پیشگاه خدا] بازگردی و در نتیجه از دوزخیان باشی؛ و این است پاداش ستمکاران. * نفس [طغیان گرش]، کشتن برادرش را در نظرش سهل و آسان جلوه داد، پس او را کشت و از زیانکاران شد. * پس [در کنار جسد برادرش سرگردان بود که] خدا کلاغی را برانگیخت که زمین را می کاوید تا به او نشان دهد که چگونه جسد برادرش را پنهان کند. [با دیدن حرکات کلاغ] فریاد زد: وای بر من! آیا ناتوان و عاجز بودم از اینکه مانند این کلاغ باشم تا جسد برادرم را پنهان کنم؟! نهایتاً از پشیمانان شد.

نکات و توضیحات: از آیه 27 تا 31، سر گذشت کشته شدن یکی از پسران حضرت آدم (ع) به دست فرزند دیگر آن حضرت –که طبق روایات، هابیل و قابیل نام دارند-بیان شده است. از امام صادق (ع) روایت شده است که به دستور خدا، هابیل، وصی حضرت آدم (ع) شد و اسم اعظم به او آموخته شد. قابیل-که برادر بزرگتر بود- خود را از هابیل بهتر و سزاوارتر می دانست به همین دلیل بنا شد که هر کدام یک قربانی تقدیم کنند و از هر کس که قبول شد، او وصیّ حضرت آدم(ع) باشد؛ ولی به خاطر اخلاص و تقوای هابیل، قربانی او قبول شد و قربانی قابیل حسود و لجوج، مردود گردید.قابیل از این رویداد به سختی ناراحت شد و دست به جنایتی هواناک زد و هابیل را کشت. این آیات، بیانگر آن واقعه است.

منابع:

* قرآن حکیم همراه با ترجمه و شرح آیات منتخب (ترجمه  آیت الله مشکینی ، ناشر مرکز طبع و نشر قرآن جمهوری اسلامی ایران)

 * نرم افزار قرآنی بشارت 2.0(محصول شرکت پرنیان پردازش پارس www.parnianportal.com)

سلام

پیوندهای اجتماعی نیازمند تحکیم است و استوارسازی این رشته ها با کلّی گویی به دست نمی آید. باید نمونه هایی عملی و مصادیقی خاص و روشن ارائه شود تا علقه های دوستی و پیوندهای عاطفی استوارتر گردد و پایدار بماند و «سلام» یکی از این امور است.

سلام چراغ سبز آشنایی است. وقتی دو نفر به هم می رسند، نگاهها که به هم می افتد، چهره ها که رو در رو قرار می گیرد، نخستین علامت صداقت، مودّت و برادری، سلام دادن است. دو نفر را تصور کنید که به یکدیگر می رسند و آشنا و دوست هستند. در این برخورد بهتر است نخستین کلامشان چه باشد؟ آیا مناسب تر از سلام چیزی را سراغ دارید؟!

سلام نمودن، اطمینان دادن به طرف مقابل است که هم سلامتی و تندرستی تو را خواستارم و هم از جانب من آسوده و مطمئن باش که گزندی به تو نخواهد رسید. من خیرخواه تو هستم، نه بدخواه و دشمن تو. همچنین سلام نوعی تحیت و درود اسلامی است که دو مسلمان به هم می گویند. این معنای شعار اسلامی «سلام» است.

باری، سلام نام خدا و تحیت الهی و سفارش پیامبران و روش امامان است. به راستی سلام دادن به دیگری نه تنها از منزلت و جایگاه انسان نمی کاهد و هیچ گونه ضرر و زیانی را متوجه او نمی سازد، بلکه صفابخش و محبت آور است. به علاوه، نشانه ای از تواضع و نداشتن کبر و غرور می باشد.

حرمت خودکشی، علل و عواقب آن

یکی از ناهنجاریهای اجتماعی که در طول تاریخ دامنگیر جامعه بشری، بخصوص جهان غرب بوده، مسئله خودکشی است. طبق آمار سازمان بهداشت جهانی، سالانه بیش از پنج میلیون نفر در جهان اقدام به خودکشی می کنند که تقریبا پانصد هزار مورد آن منجر به مرگ می شود. هرچند طبق آمار، خودکشی در ایران به مراتب نسبت به سایر کشورهای جهان کمتر است، و در میان 49 کشور، رتبه چهل و سوم را در مورد نرخ خودکشی به خود اختصاص داده است؛ اما متأسفانه در سالهای اخیر این آمار رو به افزایش نهاده است به حدی که بطور متوسط سالانه 3216 نفر اقدام به این عمل پلید و حرام می کنند که به طور تقریبی در سال، از هر صد هزار نفر، شش نفر اقدام به خودکشی می کنند، و 62 درصد از کسانی که دست به چنین کاری می زنند می میرند.(1)

حال این سؤال مطرح است که:

از نظر اسلام خودکشی چه حکمی دارد؟ و علل و عواقب آن چیست؟

پاسخ دادن

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَقُولُوا قَوْلًا سَدِیدًا * یُصْلِحْ لَکُمْ أَعْمَالَکُمْ وَیَغْفِرْ لَکُمْ ذُنُوبَکُمْ وَمَن یُطِعِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ فَقَدْ فَازَ فَوْزًا عَظِیمًا

سورة الأحزاب  آیات 70 و 71 

تر جمه آیه : ای اهل ایمان! از خدا پروا کنید و سخن درست و استوار گویید. تا [خدا] اعمالتان را برای شما اصلاح کند و گناهتان را بر شما بیامرزد. و هرکس خدا و پیامبرش را اطاعت کند، بی تردید رستگاری بزرگی یافته است.

نکات و توضیحات : قول سدید، سخنی است که با واقعیت مطابقت دارد و لغو و بیهوده نیست و اگر فایده ای دارد، فایده اش مشروع است؛ نه مانند سخن چینی و امثال آن. پس انسان با ایمان باید به آنچه می گوید ، مطمئن باشد و نیز گفتار خود را بیازماید که مایه لغو و فساد نباشد. قرآن، گفتار اینگونه را مایه اصلاح اعمال و آمرزش گناهان می داند؛ زیرا وقتی انسان عادت کرد که چنین سخن بگوید، دیگر دروغ و غیبت و سخن لغو مفسده انگیز از او صادر نمی شود و طبعاً از گناهان دور می شود. در این صورت انسان صالح می شود و از گذشته آلوده خود پشیمان می گردد  و همین پشیمانی توبه است و وقتی توبه کرد، خدا هم در باقیمانه عمرش او را از گناهان بزرگ نگه می دارد و اگر گناه کوچکی هم از او سر بزند، آمرزیده خواهد شد. (سوره نساء آیه 31) علمای اخلاق، زبان را پر برکت ترین اعضا و در عین حال خطرناک ترین و پر گناه ترین آنها می دانند؛تا آنجا که حدود سی گناه از همین عضو کوچک صادر می گردد. در روایتی از امام سجاد(ع) می خوانیم: « زبان هر انسانی همه روز از اعضای دیگر احوال پرسی می کند و می گوید: چگونه صبح کردید؟ همه آنها در پاسخ می گویند: حال ما خوب است اگر تو بگذاری، سپس اضافه می کنند:تو را به خدا، حال ما را رعایت کن، ما به خاطر تو پاداش می بینیم و مجازات می شویم.»

چند حدیث در مورد پاسخ دادن

امام علی(ع) : هرگاه پاسخها انبوه شوند پاسخِ درست پوشیده ماند.

امام علی(ع) : هر کس در جواب دادن شتاب کند پاسخ درست را نیابد.

امام علی(ع) : از نشانه های فضل و دانش ، دادن پاسخ درست است.

امام علی(ع) : تندی را کنار بگذار و در دلیل بیندیش، و خویشتن را از یاوه گویی نگه دار تا از لغزش در امان مانی.

امام علی(ع) : چون در برابر نادان بردباری نشان دهی، بیگمان بهترین جواب را به او داده باشی.

امام علی(ع) : بسا سخنی که پاسخش سکوت است.

امام صادق(ع) : هرکس به هر سوالی که از او می شود پاسخ دهد ، دیوانه است.

*******************************

حرامش بود نعمت پادشاه       که هنگام فرصت ندارد نگاه

مجال سخن تا نبینی زپیش      بیهوده گفتن مبر قدر خویش

منابع

* قرآن حکیم همراه با ترجمه و شرح آیات منتخب (ترجمه  آیت الله مشکینی ، ناشر مرکز طبع و نشر قرآن جمهوری اسلامی ایران)

 * نرم افزار قرآنی بشارت 2.0(محصول شرکت پرنیان پردازش پارس www.parnianportal.com)

* کتاب منتخب میزان الحکمه جلد اول (عربی فارسی - محمد ری شهری، ترجمه حمید رضا شیخی ، اداره عقیدتی سیاسی قرارگاه پدافند خاتم الانبیاء(ص) ) 

* کتاب گلستان سعدی - شرف الدین مصلح بن عبدالله سعدی شیرازی (انتشارات منشاء دانش)

آموزه های حکیمانه

دو چیز انسان را بی آبرو می کند

پیامبر گرامی (ص) از دو چیز که امت با آن آسیب می پذیرند ، نگران بود و همواره یادآوری می کرد:

1.      شکم

2.      شهوت جنسی

شهوت: هر نوع خواسته انسان و نیز گرایش به جنس مخالف و احساس نیاز به غریزه جنسی است.

 علی(ع) نیز فرمود : « شکم و شهوت جنسی خود را حفظ کن که بلا و گرفتاری تو در آ« دو است.»

البته حفظ آن دو ، به آنست از محرمات پرهیز و به امور حلال آن اکتفا شود.

 

سه چیز سبب کمال مسلمان

امیر مؤمنان (ع) فرمود: « مسلمانی با سه چیز کامل می شود:

1.      به مسائل دینی نظیر حرام و حلال، حق و باطل آگاهی داشته باشد؛

2.      در زندگی مواظب خرج و دخل و اهل قناعت باشد؛

3.      در مصیبت ها و رویدادهای سخت صابر باشد.»

ان شاء الله در آینده مطالبی به آموزه های حکیمانه اضافه می شود

منبع

کتاب آموزه های حکیمانه سید جعفر پور موسوی (چلچراغ)

حجاب از نظر قرآن و حدیث

وَقُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَیَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَلْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَى جُیُوبِهِنَّ وَلَا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبَائِهِنَّ أَوْ آبَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنَائِهِنَّ أَوْ أَبْنَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِی إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِی أَخَوَاتِهِنَّ أَوْ نِسَائِهِنَّ أَوْ مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُهُنَّ أَوِ التَّابِعِینَ غَیْرِ أُولِی الْإِرْبَةِ مِنَ الرِّجَالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذِینَ لَمْ یَظْهَرُوا عَلَى عَوْرَاتِ النِّسَاءِ وَلَا یَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِیُعْلَمَ مَا یُخْفِینَ مِن زِینَتِهِنَّ وَتُوبُوا إِلَى اللَّهِ جَمِیعًا أَیُّهَ الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ 

سوره نور آیه 31

ترجمه آیه : و به زنان باایمان بگو: چشمان خود را از آنچه حرام است فرو بندند، و شرمگاه خود را حفظ کنند، و زینت خود را [مانند لباس های زیبا، گوشواره و گردن بند] مگر مقداری که [طبیعتاً مانند انگشتر و حنا و سرمه، بر دست و صورت] پیداست [در برابر کسی] آشکار نکنند، و [برای پوشاندن گردن و سینه] مقنعه های خود را به روی گریبان هایشان بیندازند، و زینت خود را آشکار نکنند مگر برای شوهرانشان، یا پدرانشان، یا پدران شوهرانشان، یا پسرانشان، یا پسران شوهرانشان، یا برادرانشان، یا پسران برادرانشان، یا پسران خواهرانشان، یا زنان [هم کیش خود] شان، یا بردگان زر خریدشان، یا خدمتکارانشان از مردانی که ساده لوح و کم عقل اند و نیاز شهوانی حس نمی کنند، یا کودکانی که [به سنّ تمیز دادن خوب و بد نسبت به امیال جنسی] نرسیده اند. و زنان نباید پاهایشان را [هنگام راه رفتن آن گونه] به زمین بزنند تا آنچه از زینت هایشان پنهان می دارند [به وسیله نامحرمان] شناخته شود. و [شما] ای مؤمنان! همگی به سوی خدا بازگردید تا رستگار شوید.

سه حدیث از امام علی علیه السلام

1. به فرزندش حسن(ع) فرمود: برای اینکه دیده شان به نامحرمان نیفتد آنها( زنان) را در پرده نگه دار؛ زیرا هرچه بیشتر در پرده باشند برای تو و آنها بهتر است. در نقلی دیگر آمده است: ... زیرا هرچه بیشتر در پرده باشند محفوظ ترند.

2. من و پیامبر در یک روز ابری و بارانی در بقیع نشسته بودیم که زنی سوار بر الاغ از آنجا گذشت و دست الاغش در گودالی فرو رفت و زن به زمین افتاد . پیامبر(ص) رویش را بر گرداند. حاضران عرض کردند : ای رسول خدا ! آن زن شلوار به پا دارد .پیامیر سه یار فرمود : خدایا ! زنان شلوار پوش را بیامرز . ای مردم! شلوار بپوشید که شلوار پوشاترین جامه هاست و زنان خود را در موقعی که بیرون می آیند با شلوار حفظ کنید.

3.  صیانت زن او را شادابتر و زیبایی اش را پایدار تر می کند.

منابع

 * نرم افزار قرآنی بشارت 2.0(محصول شرکت پرنیان پردازش پارس www.parnianportal.com)

* کتاب منتخب میزان الحکمه جلد اول (عربی فارسی - محمد ری شهری، ترجمه حمید رضا شیخی ، اداره عقیدتی سیاسی قرارگاه پدافند خاتم الانبیاء(ص) )